Angela Lee Duckworth with Presentation on TED talks

Xác nhận sóng hấp dẫn có thật: Tiên đoán cuối cùng của Einstein thành hiện thực

LIGO Detects Gravitational Waves (MIT) bởi ducpm77

Sóng Hấp Dẫn là gì?

Theo thuyết tương đối tổng quát, hấp dẫn (gravity) không phải là lực kéo hút nhau giữa các vật thể, mà là hiện tượng không-thời gian bị biến dạng, khiến các vật thể như hành tinh, vệ tinh vv. chuyển động theo hướng hay quỹ đạo mà chúng ta quan sát được. Như vậy, không gian không phải là một cái gì hoàn toàn trống trơn, không có đặc tính gì khác ngoài nhiệt độ thật thấp ra, mà nó có thể co giãn nữa. Thuyết này còn tiên đoán là nếu không gian bị chấn động hay vặn vẹo bởi những vật thể thật nặng, nó có thể phát sinh ra những sóng hấp dẫn; các sóng này, trong lúc lan truyền đi, làm bầu không gian co giãn một cách nhịp nhàng (nếu chiều dọc co lại thì chiều ngang giãn ra).

Tuy nhiên, Einstein đã không tin là kỹ thuật vào lúc ấy, hay là trong tương lai, có thể phát hiện được sóng hấp dẫn, vì nó rất yếu. Dĩ nhiên, nếu vật thể gây chấn động trong không gian mà càng nặng thì tín hiệu sóng càng mạnh, chẳng hạn như trong trường hợp của các hố đen (black hole). Tuy vậy, Einstein cũng không tin là hố đen - một tiên đoán khác của thuyết TĐTQ - có thật.

Nhưng ngày nay chúng ta đã có cơ hội thuận lợi để quan sát được sóng hấp dẫn

Thứ nhất, khoa học đã phát hiện được các hố đen và nghiên cứu nhiều đặc tính cũng như hiệu ứng của chúng từ 40 năm nay.

Thứ nhì, chúng ta có dụng cụ đo lường tinh vi. Tinh vi đến cỡ nào? Rất khó tin (nhưng có thật, và tốn kém lắm).

Nếu một vùng không-thời gian lớn như núi Everest mà co rút lại chỉ 1 mm thôi, đài quan sát Advanced LIGO tại Mỹ sẽ phát hiện tín hiệu ấy ngay... không cần nghĩ ngợi gì cả. Giả sử chúng ta nới rộng khoảng trống ấy ra, cho nó lớn che phủ khắp mặt trời (mặt trời lớn bằng 1,3 triệu lần trái đất) rồi co rút nó lại 1 mm, LIGO vẫn "thấy" ngay sự thay đổi đó. Bây giờ hãy tưởng tượng một vùng không gian lớn bằng trọn vẹn dải Ngân Hà (bao gồm 300-400 tỷ ngôi sao) bị co rút lại một khoảng ngắn cỡ đường kính của trái bóng đá thôi: LIGO có thể phát hiện được biến đổi ấy (1)!

Các khoa học gia tại MIT và Caltech đã thiết kế cho dựng lên một đài quan sát ở tiểu bang Washington, và một cái nữa ở Louisiana, với chi phí tổng cộng là $620 triệu, mỗi đài bắn đi hai tia laser trên một lộ trình dài 4 km vừa theo chiều ngang lẫn chiều dọc (như vậy mới tóm được dạng co và giãn của sóng hấp dẫn). Phải dùng hai đài quan sát để kiểm tra và loại trừ các tín hiệu giả do các chấn động địa phương như cơn gió mạnh, sự rung động của mặt đất khi xe lửa chạy ngang qua gần đấy vv.

Đài quan sát Advanced LIGO vừa thông báo là ngày hôm nay là họ đã phát hiện được sóng hấp dẫn xuất phát từ các chấn động trong không-thời gian, khi hai cái hố đen, ở xa khoảng 1.3 tỷ năm ánh sáng, mỗi cái nặng bằng cả chục lần mặt trời đang xoay quần và từ từ hợp chung lại thành một cái duy nhất (2). Trong quá trình sát nhập ấy, hai hố đen bị mất đi một phần khối lượng, tương đương với cân nặng của 3 cái mặt trời. Phần khối lượng thất thoát ấy bị chuyển đổi thành năng lượng, và được phóng thích đi dưới dạng sóng hấp dẫn mà LIGO đã phát hiện. Các dữ kiện dựa trên tín hiệu về độ giãn nở của không-thời gian đã đáp ứng và ăn khớp hoàn toàn với phương trình của Einstein.

Ý nghĩa của việc phát hiện

Như vậy, "lý thuyết tuyệt đẹp" của Einstein đã vượt qua cuộc thử lửa cuối cùng và đã chứng tỏ được đấy là "vàng thật". Đây là một dự án tinh vi, có tầm quan trọng lớn lao, và sự thành công của nó sẽ đem lại giải Nobel vật lý cho nhóm nghiên cứu.

Kỹ thuật và độ nhậy cảm của thiết bị phát hiện LIGO mở ra một kỷ nguyên mới trong thiên văn học, giúp chúng ta nghiên cứu cấu trúc của vũ trụ qua sóng hấp dẫn, thay vì dùng sóng điện từ như ánh sáng, sóng radio, hay tia X trước đây. Sóng hấp dẫn mang những tín hiệu rất chuyên biệt về nguồn gốc và sự vận hành của các vật thể không thể thấy bằng ánh sáng điện từ được như là hố đen.

Ngày Tết nên ăn nhiều chuối

(GDVN) - Trong những ngày Tết, chế độ ăn uống của mọi người đều có sự xáo trộn, làm ảnh hưởng đến sức khỏe. Mọi người nên ăn chuối để hỗ trợ sức khỏe.




Dưới đây là những lý do bạn nên ăn chuối thường xuyên đặc biệt trong dịp Tết:

Đốt cháy chất béo

Chuối rất giàu choline và vitamin B ngăn chặn sự tích mỡ ở bụng và cơ thể bằng cách tăng cường đốt cháy mỡ thừa. Những vitamin này tác động trực tiếp vào các gen gây tích trữ chất béo trong cơ thể.

Ngăn ngừa đầy hơi




Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn 1-2 quả chuối mỗi ngày trước bữa ăn sẽ làm giảm lượng khí và đầy hơi ít nhất 50%. Chuối làm tăng lượng vi khuẩn tốt trong đường ruột có tác dụng chống lại các vi khuẩn xấu gây ra khí khó chịu.

Ngăn chặn tiểu đường

Chuối làm chậm sự hấp thu của đường trong thức ăn từ dạ dày và ruột vào máu. Protein và chất béo tốt có trong chuối rất có hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh tiểu đường.

Giảm mỡ bụng

Chuối rất giàu kali giúp ngăn chặn tình trạng giữ nước trong cơ thể, do đó làm giảm sưng hoặc viêm trong cơ thể. Chuối còn ngăn ngừa đầy hơi giúp bụng phẳng lì, thon thả.

Mang lại hạnh phúc

Sau khi ăn chuối, bạn sẽ có cảm giác hạnh phúc hơn bởi chuối chứa folate có tác dụng chống lo âu và trầm cảm. Chất dinh dưỡng có trong loại quả này làm tăng hóa chất hạnh phúc có tên gọi serotonin giúp cải thiện tâm trạng.

Xây dựng cơ bắp

Chuối giàu magiê giúp đỡ xây dựng cơ bắp bằng cách giúp tổng hợp protein trong cơ thể nhiều hơn.

Giảm đau cơ bắp

Sau khi tập luyện, bạn nên ăn chuối để giảm đau cơ bắp. Chuối chứa kali giúp cho cơ bắp phục hồi nhanh chóng sau buổi tập.

Cải thiện tâm trạng

Nếu bạn thường xuyên nóng tính và dễ dàng bị kích động thì nên ăn chuối. Chuối chứa norepinephrine giúp bạn thư giãn và bình tĩnh lại.

Ngủ tốt hơn

Chuối cũng chứa một acid amin được gọi là tryptophan giúp hình thành melatonin, một hormone liên quan đến giấc ngủ. Hormone này giúp bạn bình tĩnh và thư giãn, thúc đẩy giấc ngủ tốt hơn.

Ngăn ngừa thèm ăn

Nếu luôn thèm ăn thức ăn ngọt, bạn phải ăn chuối để ngăn chặn sự thèm ăn này.

Giảm cholesterol xấu

Lượng cholesterol xấu trong cơ thể sẽ giảm đáng kể nếu bạn ăn chuối thường xuyên. Chuối chứa phytosterol giúp loại bỏ cholesterol xấu khỏi cơ thể, ngăn cản nguy cơ của một cơn đau tim và đột quỵ.

Hỗ trợ tiêu hóa

Chuối rất giàu prebiotic thúc đẩy sự phát triển của các vi khuẩn tốt trong ruột, do đó hỗ trợ tiêu hóa. Thường xuyên ăn chuối nếu bạn khó tiêu.

Chắc xương

Chuối giúp việc hấp thu canxi trong cơ thể tốt hơn vì chúng chứa prebiotics làm tăng khả năng hấp thụ canxi của cơ thể . Nếu bạn đang ăn thực phẩm giàu canxi, nên ăn chuối cùng để hấp thu canxi tốt hơn.