Mở đầu
Chủ đề Hiểu trẻ em – Dạy trẻ em đã được giới thiệu trong kỳ sinh hoạt Câu lạc bộ Sư phạm Cánh Buồm tháng 7 năm 2013[1]. Chủ đề đó dẫn sang chủ đề sinh hoạt sư phạm tháng này: hiểu trẻ em trong sự phát triển tâm lý của chúng. Sự phát triển đó được xem như là kết quả của việc “học”, như là “kết quả của tương tác giữa trẻ em và môi trường sống của nó”[2]
Đó sẽ là vấn đề cách học của đứa trẻ mà nếu người lớn không chịu hiểu tâm lý phát triển của các em thì sẽ luôn luôn rơi vào những trạng thái tiêu cực, cho dù mẫu số chung của những “rắc rối” đều có thể là tình thương yêu khôn cùng của bậc mẹ cha, của nhà sư phạm.
Ta từng thấy trạng thái sốt ruột cảm thấy con mình chậm hơn, kém thông minh hơn con nhà khác, rồi muốn nắm tóc con kéo lên cho mau cao, không khác bao nhiêu với việc nắm cây lúa kéo lên cho lúa mọc nhanh;
trạng thái hí hửng cảm thấy con mình vô cùng thông thái, chưa đến nỗi là thiên tài nhưng nhất quyết phải làm cách gì đó cho nó bao giờ cũng cao hơn, nhanh hơn, xa hơn con nhà khác; trạng thái bi quan khi cảm thấy sự phát triển của con mình không đúng như trông đợi: hoặc là trông đợi con mình hết chậm, hêt “ngố”, hoặc là trông đợi con mình tiếp tục là một nhân tài bé nhỏ…
Để giải quyết ít nhất các tâm trạng trên, cần nghiên cứu tâm lý học phát triển của đứa trẻ. Đây là một chủ đề lớn, kết quả nghiên cứu tích lũy ngày một nhiều, tài liệu nhiều vạn trang, phát kiến có cả ngàn, do đó nhà sư phạm cần có sự lựa chọn của mình – và cũng cầu giời khấn phật cho chọn lựa của mình không bị nhầm.
Sự lựa chọn cảm tính ban đầu đã đưa nhóm Cánh Buồm đến với đường lối giáo dục tự nhiênkiểu Jean-Jacques Rousseau và công cuộc giáo dục cũng tuân thủ sự tự nhiên song khả dĩ lý giải được về khoa học kiểu Jean Piaget. Những chi tiết trong việc này sẽ còn được nói thêm ở các phần tiếp theo, nhất là khi Cánh Buồm “khai báo” chọn lựa thứ ba mang tên Howard Gardner.
Chủ đề Hiểu trẻ em – Dạy trẻ em đã được giới thiệu trong kỳ sinh hoạt Câu lạc bộ Sư phạm Cánh Buồm tháng 7 năm 2013[1]. Chủ đề đó dẫn sang chủ đề sinh hoạt sư phạm tháng này: hiểu trẻ em trong sự phát triển tâm lý của chúng. Sự phát triển đó được xem như là kết quả của việc “học”, như là “kết quả của tương tác giữa trẻ em và môi trường sống của nó”[2]
Đó sẽ là vấn đề cách học của đứa trẻ mà nếu người lớn không chịu hiểu tâm lý phát triển của các em thì sẽ luôn luôn rơi vào những trạng thái tiêu cực, cho dù mẫu số chung của những “rắc rối” đều có thể là tình thương yêu khôn cùng của bậc mẹ cha, của nhà sư phạm.
Ta từng thấy trạng thái sốt ruột cảm thấy con mình chậm hơn, kém thông minh hơn con nhà khác, rồi muốn nắm tóc con kéo lên cho mau cao, không khác bao nhiêu với việc nắm cây lúa kéo lên cho lúa mọc nhanh;
trạng thái hí hửng cảm thấy con mình vô cùng thông thái, chưa đến nỗi là thiên tài nhưng nhất quyết phải làm cách gì đó cho nó bao giờ cũng cao hơn, nhanh hơn, xa hơn con nhà khác; trạng thái bi quan khi cảm thấy sự phát triển của con mình không đúng như trông đợi: hoặc là trông đợi con mình hết chậm, hêt “ngố”, hoặc là trông đợi con mình tiếp tục là một nhân tài bé nhỏ…
Để giải quyết ít nhất các tâm trạng trên, cần nghiên cứu tâm lý học phát triển của đứa trẻ. Đây là một chủ đề lớn, kết quả nghiên cứu tích lũy ngày một nhiều, tài liệu nhiều vạn trang, phát kiến có cả ngàn, do đó nhà sư phạm cần có sự lựa chọn của mình – và cũng cầu giời khấn phật cho chọn lựa của mình không bị nhầm.
Sự lựa chọn cảm tính ban đầu đã đưa nhóm Cánh Buồm đến với đường lối giáo dục tự nhiênkiểu Jean-Jacques Rousseau và công cuộc giáo dục cũng tuân thủ sự tự nhiên song khả dĩ lý giải được về khoa học kiểu Jean Piaget. Những chi tiết trong việc này sẽ còn được nói thêm ở các phần tiếp theo, nhất là khi Cánh Buồm “khai báo” chọn lựa thứ ba mang tên Howard Gardner.
